όψεις και απόψεις στις Σπέτσες

(η βιογραφία του Στέφου Αλεξανδρίδη, με τις αφηγήσεις του, ξεκινά στη σελίδα «Ο Στέφος και η εποχή του«. Εδώ θα δείτε μιαν άλλη εξιστόρηση, απο το ημερολόγιό του, στην κρίσιμη περίοδο με τα Δεκεμβριανά του 1944)

Το 1944 ο Στέφος Αλεξανδρίδης ήταν 18 χρονών. Κρατούσε ένα ημερολόγιο συμβάντων. Έχει χαθεί το μεγαλύτερο μέρος. Διασώζονται μόνο 12 σελίδες (σελ. 24 έως 35) που καλύπτουν τις ημέρες από Δευτέρα 25 Δεκεμβρίου 1944 μέχρι και Σαββάτο 6 Ιανουαρίου 1945. Είναι γραμμένες με μολύβι, πότε μαύρο, πότε κόκκινο, σε φύλλα που είναι γραμμογραφημένα για λογιστικό κατάστιχο.

Αυτές οι σελίδες είναι ένα τεκμήριο εκείνης της εποχής. Στην πρώτη καταχώρηση (25.12.1944) γράφει πως η Αγγλική φρουρά φεύγει απο τις Σπέτσες: «… μας εγκαταλείπουν. Αμέσως πήγε επιτροπή να τους πείση ότι άν έφευγαν θα έλθουν οι αντάρτες να μάς σφάξουν.» Τι γύρευαν οι Άγγλοι στις Σπέτσες και γιατί φεύγαν; Γιατί φοβόταν τους αντάρτες; Για να βρούμε τις απαντήσεις, πρέπει να δούμε την ευρύτερη εικόνα των συμβάντων, όπως την παρουσιάζουν δυο άρθρα απο τη «Βικιπαίδεια», που ακολουθούν το ημερολόγιο του Στέφου.

25η ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1944 Δευτέρα

Το βράδυ μαθαίνουμε τα θλιβερά νέα από την Αγγλική φρουρά, η οποία μας είπε έλαβαν διαταγή να πάνε στον Πειραιά, και έτσι μας εγκαταλείπουν. Αμέσως πήγε επιτροπή να τους πείση ότι άν έφευγαν θα έλθουν οι αντάρτες να μάς σφάξουν. Αυτοί λένε ότι δεν μπορούν, πρέπει να φύγουμε. Τέλος εδόθη η διαταγή να φύγουν αύριο. Όλοι καταλυπημένοι από αυτό που μάθαμε, όλη νύχτα δεν κλείσαμε μάτι.

26 Δεκεμβρίου ΤΡΙΤΗ 1944

Το πρωϊ – όλοι οι Άγγλοι έτοιμοι στο λιμενοβραχίονα με ολίγα πράγματα, διότι τα τρόφιμα τα έδωσαν στον ΕΣΣ (Ερυθρός Σταυρός Σπετσών) για τον κόσμο. Επειδή ήταν φουρτούνα έμπαιναν σε βάρκες και επιβιβάζοντο στην τορπιλάκατο που είχε έλθει στις 23/12/44. Εν τω μεταξύ έως 20 Σπετσιώτικα καϊκια έφευγαν από το λιμάνι με ανθρώπους που είχαν αναμιχθεί με εθνικιστάς. Έτσι όλοι μαζί έφευγαν και μας άφιναν απροστάτευτους στο έλεος των ανταρτών. Όταν ρώτησα έναν Εγγλέζο στρατιώτη τώρα τι θα κάνουμε εμείς μόνοι μας μού είπε κάντε ό,τι θέλετε, όποιος έφταιξε εκείνον θα πιάσουνε. Και έτσι μάς εγκατέλειψαν με αυτό τον άτιμο τρόπο.

ΤΕΤΑΡΤΗ 27 ΔΕΚΕΜΒΡΊΟΥ 1944

Άρχισαν οι επιτήδειοι του Κ.Κ.Ε. κ.ά.π. να πάρουν θάρρος και να αρχίσουν να κακομεταχειρίζονται τους υπόλοιπους Σπετσιώτες. Ένας όμως δεν βαστάχθηκε και έπεσε απάνω στο Ζούζουλα και τον εχτύπησε. Αμέσως θυμώνει ο Ζούζουλας και πάει και φέρνει πολιτοφυλακή. Πρώτα ήλθε ένα καϊκι από το Χέλι με τον ΤΣΑΒΕΛΑ και άλλους τρείς.

ΠΕΜΠΤΗ 28 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1944

Το πρωϊ – ήλθαν 15 αντάρτες ως πολιτοφυλακή του ΕΑΜ και εγκατεστάθηκαν στο ξενοδοχείο ΑΘΗΝΑΙ.

Το βράδυ – σημάνανε οι καμπάνες, μαζεύτηκε ο κόσμος στο Ποσειδώνιο όπου μίλησαν 3 αρχηγοί των και είπαν εν περιλήψει ότι τίποτε να μην φοβηθούμε, τα παληά να τα ξεχάσουμε, να μπούμε στο νέο δρόμο τώρα. Να παραδόσουμε όλο το πολεμικό υλικό που έχουμε, ρουχισμό, όπλα, και να μη πυροβολήσει κανείς κ.ά.π.

29η ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Δεκέμβριος 1944

Το πρωί – έκαναν έρευνα στο Ποσειδώνιο και βρήκαν πολλά πράγματα των Εγγλέζων. Ήλθαν και πολλοί άλλοι αντάρτες από το Χέλι να παραλάβουν τα πράγματα.

Το μεσημέρι – ακούμε 2 πυροβολισμούς, ύστερα από 2 λεπτά βλέπουμε ένα καϊκι με Εγγλέζους, ήλθε και άραξε στο μόλο. Αμέσως οι αντάρτες ετοιμαστήκανε κα ρίξουνε. Εβγήκαν έξω και είδαν τα βαρέλια και τα τρόφιμα των Εγγλέζων που είχαν έτοιμα να τα πάρουν στο Χέλι και τα σκάλισαν. Κατάλαβαν ότι ήσαν δικά τους. Αυτοί ήλθαν για να πάρουν τα υπόλοιπα τρόφιμα στον Πόρο αφού πήραν τα μισά διότι τα άλλα μισά τα έκλεψαν οι αντάρτες. Έφυγαν, εν τω μεταξύ σκέπτοντο να τους σκοτώσουν και να πάρουν τα τρόφιμά τους, αλλά ευτυχώς έφυγαν ανενόχλητοι. Επήραν μαζί τον Μαρματσούρη και τον κ. Μιχαλόπουλο. Εμάθαμε δε ότι πήραν οι αντάρτες την Μίνα του Λεωνίδα στο Χέλι, ίσως να την σκότωσαν.

30 ΣΑΒΒΑΤΟ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 1944

Το πρωϊ – μάθαμε ότι πιάσανε τον Θωμά του Αδοσίδη και την Μίνα του Λεωνίδα.

31 ΚΥΡΙΑΚΗ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 1944

Ουδέν το αξιοσημείωτον, μόνο έρευνες στα σπίτια. Οι αντάρτες επήρανε πολλές κουβέρτες, όπλο κανένα.

1945

ΔΕΥΤΕΡΑ 1η ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 1945

Το πρωϊ – μαύρη πρωτοχρονιά κάναμε διότι είχαμε τους αντάρτες οι οποίοι άρχισαν με τα παληά να μάς φοβερίζουν και κανείς να μη μπορεί να βρεί το δίκιο του. Ευτυχώς κατά το μεσημέρι φάνηκε από την Ύδρα μια τορπιλάκατος. Είχε τρικυμία, ζύγωσε κοντά στο μόλο, και παραδόξως ακούμε το μεγάφωνο να λέει «ΠΡΟΣΟΧΗ, ΠΡΟΣΟΧΗ. ΤΟ ΒΡΕΤΑΝΝΙΚΟ ΒΑΣΙΛΙΚΟ ΝΑΥΤΙΚΟ ΣΑΣ ΕΥΧΕΤΑΙ ΕΥΤΥΧΕΣ ΤΟ ΝΕΟΝ ΕΤΟΣ ΜΕ ΜΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΜΕ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, ΑΓΑΠΗΤΟΙ ΣΠΕΤΣΙΩΤΑΙ». Όλοι μας τ’ακούσαμε εκστατικοί και απορούντες. Αφού το επανέλαβαν, πέρασαν 10′ και ξαναφώναξε «ΠΑΡΑΚΑΛΕΙΣΘΕ ΝΑ ΦΕΡΕΤΕ ΜΙΑ ΒΑΡΚΑ ΓΙΑ ΝΑ ΒΓΑΛΗ ΜΕΡΙΚΑ ΑΤΟΜΑ». Αμέσως έτρεξαν μερικά παιδιά και πήγαν μια βάρκα. Εν τω μεταξύ άλλη βάρκα με τον αρχηγό της πολιτοφυλακής πήγε στην τορπιλάκατο. Αμέσως τον ανέβασαν απάνω, του πήραν το αυτόματο και τον αιχμαλώτισαν. Αμέσως το κατάλαβα εγώ ότι ήλθαν γι’ αυτό το σκοπό. Αμέσως βγήκαν έξω. Ήταν οι Εγγλέζοι φαντάροι που είχαν έλθει την Παρασκευή για να πάρουν τα τρόφιμά τους και ήλθαν για εκδίκηση διότι όταν είχαν έλθει, όλοι οι αντάρτες με το δάκτυλο στη σκανδάλη ήσαν έτοιμοι να τους σκοτώσουν – ένα θαύμα τους εγλύτωσε – τους επήραν και τα περισσότερα τρόφιμα και έτσι ήλθαν να εκδικηθούν. Αφού βγήκαν έξω οι Άγγλοι με έναν Έλληνα αξιωματικό του ναυτικού και έναν Εγγλέζο του ναυτικού, έπιασαν 2 αντάρτες και τους λένε «διαταγή του του αξιωματικού απ’ το καράβι να πάτε όλοι μέσα». Οι αντάρτες είπαν «εμείς δεν μπορούμε να να έλθουμε», ο Άγγλος είπε «πρέπει να έλθετε», οι αντάρτες επέμειναν με πολλές αντιρρήσεις, του κάκου. Τους πιάσανε αυτούς, πάνε πιό πέρα πιάνουν άλλους 2-3 και ούτω καθ’ εξής. Όλοι οι Άγγλοι με τα αυτόματα έτοιμα και το δάκτυλο στη σκανδάλη όπως είχαν κάνει το ίδιο οι αντάρτες σ’ αυτούς. Εν τω μεταξύ πολύς κόσμος κατέβηκε κάτω να παρακολουθήσει την σκηνή. Ένα καϊκι έφυγε κρυφά με δύο αντάρτες στο Χέλι, η τορπιλάκατος το είδε αλλά δεν μπορούσε να το πιάσει διότι υποστήριζε τους έξω Άγγλους, όλοι έτοιμοι στα πυροβόλα. Σε λίγο είχαν πιαστεί σαν τα ποντίκια στη φάκα. Εν τω μεταξύ το μεγάφωνο εμίλησε Αγγλικά και όπως εκατάλαβα είπε «ΕΙΣΘΕ ΕΝ ΤΑΞΕΙ ΓΙΑ ΝΑ ΠΑΜΕ ΝΑ ΠΙΑΣΟΥΜΕ ΤΟ ΚΑΪΚΙ ΠΟΥ ΕΦΥΓΕ ΑΠ’ ΕΔΩ», τότε εφώναξαν από έξω «ΕΝ ΤΑΞΕΙ». Αμέσως η τορπιλάκατος σε ένα λεπτό έπιασε την βενζίνα, πιάνει τους 2 αντάρτες, τους αφοπλίζει και έρχεται σε δύο λεπτά πίσω. Αφού τους μαζέψανε γύρισε και μάς είπε «Τους ανθρώπους αυτούς θα τους αφοπλίσουμε και άν θέλετε θα τους αφίσουμε. Λοιπόν, τους θέλετε;» Τότε όλοι απήντησαν «ΟΧΙ». Αμέσως τους παρέλαβαν, τους πήγαν στη βάρκα, 17 τον αριθμό, επήραν μαζί και τον Νίκο τον Τσολακάκη, μπήκαν κι αυτοί σε άλλη βάρκα και επιβιβάστηκαν στην τορπιλάκατο σαν χαζοί κοιμισμένοι σαν από κάνα ναρκωτικό. Τότε το μεγάφωνο ξαναφώναξε «ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ ΤΟΥΣ ΠΑΙΡΝΟΥΜΕ ΜΑΖΙ ΜΑΣ ΜΕΧΡΙ ΝΕΩΤΕΡΑΣ ΔΙΑΤΑΓΗΣ ΘΑ ΤΟΥΣ ΣΤΕΙΛΟΥΜΕ ΑΟΠΛΟΥΣ ΚΑΙ ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΛΗΝ ΣΑΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΙ ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΕΘΑ ΑΙΣΙΟΝ ΚΑΙ ΕΥΤΥΧΕΣ ΤΟ ΝΕΟΝ ΕΤΟΣ». Και έτσι μας εγκατέλειψαν. Απ’ έξω ο κόσμος χαιρέταγε τους Εγγλέζους, εκείνοι εμάς και έτσι ξυπνήσαμε σαν από ένα όνειρο. Αμέσως ένας πολιτικός καθοδηγητής που γλύτωσε μάζεψε τα λάφυρα τις κουβέρτες. Εν τω μεταξύ ήλθε ένα καϊκι από το Χέλι να τον πάρει. Βγήκε έξω ένας αντάρτης του ΕΛΑΝ (Ελληνικό Λαϊκό Απελευθερωτικό Ναυτικό). Έξω, μόλις έμαθε τα νέα ότι τους πήρανε, τρέχει με το όπλο ρίχνοντας και είπε μην κουνηθεί κανείς. Εκείνη την ώρα εγώ ήμουν στο περίπτερο και αθέατος παρακολουθούσα την σκηνή και έλεγε ένας, «τα φταίει αυτός ο Γιώργος ο Μαρματσούρης» τον οποίο, όπως είπαμε, τον πήραν την Παρασκευή οι Εγγλέζοι. Τρέξανε αμέσως ο Ζούζουλας και άλλοι, του πήραν το όπλο, τον καθησύχασαν, επήγαν στο καϊκι, πήραν και τα λάφυρα και μην τους είδατε, λαγοί για το Χέλι. Και έτσι έφυγε το παλικάρι που ήθελε να έπιανε ομήρους. Τώρα ησυχάσαμε, όλοι ευχαριστηθήκαμε γι’ αυτό. Το βράδυ ήσυχα όλοι έπιαμε από ένα ποτήρι εις υγείαν των Άγγλων και έτσι τέλειωσε ένα κακό όνειρο.

ΤΡΙΤΗ 2 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 1945 ΣΠΕΤΣΑΙ

Ουδέν το αξιοσημείωτον.

ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 1944

Το πρωϊ κατά τις 6 η ώρα ακούμε τις καμπάνες για συναγερμό. Πάμε κάτω να μάθουμε τι είναι. Μάς λένε «Το βράδυ κατά τις 2 π.μ. ήλθαν αντάρτες και μάζεψαν ομήρους επειδή οι Εγγλέζοι αιχμαλώτισαν τους αντάρτες και όταν μάς ερώτησαν «τους θέλετε;» εμείς είπαμε όχι και τους πήραν. Γι αυτό ήλθαν να μάς εκδικηθούν. Μόλις το μάθαμε μείναμε εμβρόντητοι, δεν ξέραμε τι να κάνουμε. Βλέπουμε πιό πέρα μιά συγκέντρωση, πάω να δώ και βλέπω μιά επιτροπή που είχε σχηματισθεί. Εμάζευε υπογραφές γιά να πάνε με αυτές στον Πόρο να παρακαλέσουν τους Άγγλους να αφίσουν πίσω τους αντάρτες γιατί αλλιώς θα σφάξουν τους ομήρους μας. Κατά τις 9 1/2 ξεκίνησε η επιτροπή για τον Πόρο. Ο κόσμος συζητούσε διάφορα, πώς πήραν οι αντάρτες τους συγγενείς των και όπως εξακριβώθη, οι αντάρτες αφού αποβιβάστηκαν στις 1 τα μεσάνυκτα, άγνωστο πόσοι ήσαν, με το χαρτί στο χέρι ποιούς θα πιάνανε, εγύριζαν στα σπίτια και έπαιρναν αδιακρίτως άνδρες γυναίκες παιδιά μικρά, όπως ήσαν γυμνοί, ούτε τα παπούτσια τους δεν τούς άφηναν να φορέσουν. Ιδού μερικά βάρβαρα πράγματα. Πήραν την γυναίκα του Λεόντη του Ελευθερίου, την πήραν με το μισοφόρι, είχε και μωρό παιδί και τους έλεγε αφήστε με να πάρω το παιδί, οι αντάρτες έλεγαν όχι έλα γρήγορα άσ’ το να πεθάνει. Σε ένα άλλο σπίτι ήταν μία έτοιμη να γεννήσει, είχε έλθη και μία γυναίκα να της κάνει συντροφιά. ¨Ηλθαν οι αντάρτες και της λένε σήκω γλήγορα. Τι να κάνει, δεν μπορούσε, παίρνουνε την άλλη γυναίκα που την ξεγένναγε και φεύγουν. Σε ένα άλλο σπίτι πάλι πήγαν και πήραν άλλους, μόλις βγήκαν πιό έξω πέφτει μιά γυναίκα αναίσθητη κάτω, την αφήνουν και φεύγουν, και άλλα πολλά βάρβαρα πράγματα. Το βράδυ ήλθε ο κ. Μήτσος ο Καρδάσης. Τον έστειλαν από εκεί να σχηματίσει επιτροπή και να πάνε στον Πόρο και να φροντίσουν όσο το δυνατό να πάρουν πίσω τους αντάρτες, και μάς έλεγε τί τράβηξαν στο δρόμο. Αφού τους γέμισαν στο αμπάρι με κείνο το κρύο εκείνη την βροχή, τους πήγαν στο Χέλι. Αφού τους βάστηξαν 1 ώρα κάτου από το ζαχαροπλαστείο ΓΚΙΟΥΖΕΛΙ τους έβαλαν κατά τριάδες και τους πήγαν την νύκτα στο Κρανίδι. Όλη νύκτα έβρεχε ξυπόλυτοι γυμνοί μέσα στη βροχή εκτεθειμένοι. Ώρες δρόμο, τους πήγαν στο Κρανίδι όπου τους έκλεισαν στη φυλακή. Χώρια τους άντρες και χώρια τις γυναίκες. Εσχηματίσθη και δεύτερη επιτροπή εάν έλθη η πρώτη που ελπίζουμε να έλθει τα μεσάνυχτα, θα πάει και δεύτερη να τους πείσει ότι κινδυνεύουμε και πρέπει να στείλετε τους άνδρες πίσω.

Τώρα βέβαια αυτοί φταίνε διότι δεν έπρεπε να μάς ρωτήσουν εάν τους θέλουμε ή όχι, έπρεπε να κάνουν τις διαταγές που είχαν. Έτσι βρήκαν ευκαιρία οι αντάρτες και μάς εκδικήθηκαν.

ΠΕΜΠΤΗ 4η ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 1945

Το πρωϊ – μάθαμε από το καϊκι που πήγε την επιτροπή στον Πόρο, ότι την επιτροπή την άφησε στην Ερμιόνη για να πάνε στο Κρανίδι να τους πούνε ότι επήγαν στον Πόρο και τους είπαν τα συμβάντα πώς είχαν εδώ, και τους παρακάλεσαν να επιστρέψουνε τους αιχμαλώτους. Είπε ο Άγγλος αξιωματικός ότι θα συνεννοηθεί με το ναυαρχείο. Αργότερα όμως μάθαμε ότι τους πήγαν στην Αφρική. Η επιτροπή αποτελείτο από τους Παπατάσο, τον κ. Α. Καρδάση, τον κ. λιμενάρχη Κότταρη κ.άλ.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 5 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 1945 ΣΠΕΤΣΑΙ

Από χθές το βράδυ βλέπαμε λάμψεις χωρίς να ήτο ο ουρανός συννεφιασμένος. Ήσαν φωτοβολίδες, δεν υποψιαστήκαμε τίποτε. Το πρωϊ ανεβαίνω απάνω, παίρνω τα κυάλια και τι να δώ – μία τορπιλάκατος εζύγωνε στις βάρκες που ήταν ανοιχτά στον Άγιο Αιμιλιανό και τις γύριζε πίσω, πιό εδώ ένα καϊκι εξοπλισμένο έριχνε στα βαρκάκια που ήσαν προς το Χέλι, εξακολουθούσαν αυτές οι ριπές των μυδραλίων. Τότε υποψιαστήκαμε κάτι γινότανε, άλλαξε πολεμική όψη η θάλασσά μας, ήτο μπουνάτσα. Σε λίγο κατέφθασε η τορπιλάκατος υπ’αρ.864 και έβγαλε στρατό. Κατέβηκα κάτω, ήταν ο Πολίτης ο Θ δεν μας άφηνε να ζυγώναμε. Φώναξαν τον κ. Δ. Καρδάση, πήγε απάνω και ήλθε και μας λέει «Ήλθε στρατός να μείνει εδώ, είναι 60 άνδρες, οι υπόλοιποι αποβιβάσθησαν στην Αγ.Παρασκευή με το ΣΠΕΡΧΕΙΟ που είχε έλθει την άλλη φορά και πήρε τους Ταγματασφαλίτες. Θα επιστρατεύσει 100 Σπετσιώτες όπου έφερε και όπλα, μάς αφήνει και ένα εξοπλισμένο καϊκι με τρία μυδράλια. Η χαρά μας ήτο περιορισμένη διότι όλοι μας σκεφτόμαστε τους ομήρους που μάς πήρανε οι συναγωνιστές που ξέρουνε να πιάνουνε γυναίκες γέρους και μωρά. Από μιά αφήγηση που μας έλεγε ο κ. Καρδάσης, αφού τους πήρανε από το Χέλι με βροχή, τους πηγαίνανε στο Κρανίδι, τους είχανε βάλει κατά τριάδας. Επειδή είχε γούβες ήσαν γιομισμένες από νερό. Μόλις έφευγαν από την σειρά γιά να μήν πέσουν μέσα στο νερό τους χτυπάγανε με τα όπλα. Μαρτύρια μεγάλα τους κάνανε κ.ά.π.

Σε λίγο βλέπουμε τον κ. Χαλικουργιά με αυτόματο, τον Κάκο τον Τσορή, τον κ.Γιάμαρη τον Διακάκη και άλλους, άνθρωποι που είχαν φύγει από το φόβο των ανταρτών. Κατά τις 11 φάνηκε ο Σπερχειός, άραξε στη Ντάπια και έβγαλε τα όπλα και τα ρούχα του Στρατού. Αμέσως εγκαταστάθηκαν στο Ποσειδώνιο, ήσαν και εθελονταί του Ναυτικού. Το μεσημέρι έφυγε το βαπόρι και η τορπιλάκατος η οποία θα ειδοποιήσει στον Πόρο να έλθουν πίσω αυτοί που έφυγαν από δώ.

Έγιναν πολλές προτάσεις από αυτούς και μάς είπαν, θέλετε να πιάσουμε οικογένειες από το Χέλι για αντίποινα; θέλετε να τους κάψουμε, να βομβαρδίσουμε το Κρανίδι; Εμείς δεν αφήσαμε να κάνουνε τίποτε φοβούμενοι μήπως γίνη τίποτε εις βάρος των ανθρώπων μας που τους πήγαν στο Δίδυμο. Απ’ την επιτροπή που πήγε στο Κρανίδι έμεινε ο Παπατάσος διότι θεώρησε καλό να επισκεφθή τους κρατουμένους που ήσαν στο Δίδυμο και τα τους παρηγορήση. Τώρα που γίναν αυτά τα επεισόδια τον βάστηξαν και εκείνο και την κυρία Δ. Καρδάση.

Φαίνεται ότι θα συλλάβουν όλους τους υπόπτους ανθρώπους τους κουκουέδες, διότι πήγαν και κάναν έρευνες΄. Από σήμερα η κυκλοφορία ορίσθη έως τις 9. Ο ηλεκτροφωτισμός έδωσε ρεύμα.

ΣΑΒΒΑΤΟ 6η ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ ΣΠΕΤΣΑΙ 1945

Το πρωϊ – Εορτάσθη πανηγυρικώς των Θεοφανείων. Ενώ ήρχοντο η πομπή από το πηγάδι με τους ιερείς και τα λάβαρα για να ρίξουν τον σταυρό στη θάλασσα, αμέσως έβαλε η καταδίωξη με τα 4 μυδράλια τιμητικά για την εορτή. Την ώρα που ρίχναν τον σταυρό στη θάλασσα, πάλι έβαλε η καταδίωξη και ο στρατός απ’ έξω με τα αυτόματα. Τέλος ετοιχοκολλήθη η διαταγή υπ’ αριθ. 14 λέγουσα ότι καλούμε υπό τα όπλα τούς άνδρες των κλάσεων 34-40 και να παρουσιασθούν στις 7 του μηνός, να έχουν μεθ’ εαυτών κλινοσκεπάσματα και τις καραβάνες τους.

Το απόγευμα – η καταδίωξή μας έπιασε ανοιχτά στο Χέλι την καταδίωξη την αντάρτικια, ερχόταν από το Λεωνίδι με πορτοκαλοματαρινολέμονα. Εκατασχέθη το καϊκι και θα πάει στο Πειραιά να το εξοπλίσουν και να γίνη καταδίωξη δική μας.

(Εδώ τελειώνουν οι σελίδες του ημερολογίου)

Η ευρύτερη εικόνα των συμβάντων που αναφέρονται στο ημερολόγιο του Στέφου

Η «Βικιπαίδεια» (Τάγματα Ασφαλείας) γράφει τα εξής: «Με την αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων Κατοχής από την Ελλάδα τα Τάγματα πολιορκήθηκαν σε διάφορες πόλεις από τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ (Ναύπλιο, Αγρίνιο, Τρίπολη, Κόρινθο, Πάτρα) και παραδόθηκαν είτε σε αυτόν είτε σε βρετανικές δυνάμεις που κατέφταναν στη χώρα. Ο διοικητής των Ταγμάτων της Πελοποννήσου Διονύσιος Παπαδόγκωνας, μετά την άρνησή του να συμπτυχθεί στην Αθήνα, περικυκλώθηκε στην Τρίπολη από τις δυνάμεις του Άρη Βελουχιώτη στα τέλη Σεπτεμβρίου του ’44. Αφού πρώτα απέκρουσε επίθεση του ΕΛΑΣ, έσπειρε την τρομοκρατία στην πόλη, και τελικά παραδόθηκε την 1η Οκτωβρίου σε βρετανικό απόσπασμα μετά από μεσολάβηση του Παναγιώτη Κανελλόπουλου και τις εγγυήσεις των Άγγλων αξιωματικών και μεταφέρθηκε αρχικά στις Σπέτσες και από εκεί στην Αθήνα.» Στην Αθήνα μεταφέρθηκαν διότι είχαν ξεσπάσει τα Δεκεμβριανά. Γράφει σχετικά η «Βικιπαίδεια» (Δεκεμβριανά): «Η πόλη της Αθήνας μετατράπηκε σε πεδίο μάχης, ανάμεσα σε μονάδες του ΕΛΑΣ και του ΕΑΜ και στις κυβερνητικές δυνάμεις. Ανάμεσα στις δυνάμεις της κυβέρνησης Παπανδρέου περιλαμβάνονταν άνδρες της χωροφυλακής, η νεοσύστατη Εθνοφυλακή, η ορεινή ταξιαρχία Ρίμινι υπό τον Θρασύβουλο Τσακαλώτο, ο Ιερός Λόχος, μαθητές της σχολής Ευελπίδων, μέλη των πρώην Ταγμάτων Ασφαλείας, ενώ υποστηρίζονταν από βρετανικές μηχανοκίνητες δυνάμεις. Συμμετείχαν επίσης μέλη αντιστασιακών και άλλων οργανώσεων όπως η ΠΕΑΝ, η Ιερή Ταξιαρχία, η ΡΑΝ, η φοιτητική ΕΣΑΣ, η Εθνική Δράση, ο ΕΔΕΣ Αθηνών, η φιλοβασιλική Χ και άλλες μικρότερες ομάδες.»

——————-